Komisionerja e Këshillit të Evropës për të Drejtat e Njeriut, Dunja Mijatoviq reagoi ditën e sotme me një njoftim zyrtar, ku shpreh shqetësimin e saj ndaj memorandumit të firmosur nga Edi Rama dhe Xhorxha Meloni. Sipas saj, ky memorandum është një precedent që mund të nxisë shtete të tjera të Europës që të delegojnë përgjegjësinë e strehimit dhe trajtimit me dinjitet të azilantëve në vende të cilat nuk kanë mundësitë e duhura për strehim dhe gjykim të kërkesave për azil.
Më poshtë, deklarata e Komisioneres:
“Memorandumi i Mirëkuptimit (MoU) ndërmjet Italisë dhe Shqipërisë për zbarkimin dhe përpunimin e kërkesave për azil, i përfunduar javën e kaluar, ngre disa shqetësime për të drejtat e njeriut dhe tregon një prirje shqetësuese të BE drejt shmangies së përgjegjësive për azilantët.
Memorandumi i Mirëkuptimit ngre një sërë pyetjesh të rëndësishme mbi ndikimin që do të ketë zbatimi i tij mbi të drejtat e njeriut të refugjatëve, azilkërkuesve dhe migrantëve. Këto kanë të bëjnë, ndër të tjera, me zbarkimin në kohë, ndikimin në operacionet e kërkim-shpëtimit, drejtësinë e procedurave të azilit, identifikimin e personave vulnerabël, mundësinë e ndalimit automatik pa një rishikim adekuat gjyqësor, kushtet e ndalimit, aksesin në ndihmë juridike dhe mjete efektive juridike. Memorandumi i Mirëkuptimit krijon një regjim ad hoc ekstra-territorial të azilit i karakterizuar nga shumë paqartësi ligjore. Në praktikë, mungesa e sigurisë ligjore ka të ngjarë të dëmtojë garancitë thelbësore të të drejtave të njeriut dhe llogaridhënien për shkeljet, duke rezultuar në trajtim të ndryshëm midis atyre kërkesat e të cilëve për azil do të shqyrtohen në Shqipëri dhe atyre që do gjykohen në Itali.
Memorandumi i Mirëkuptimit është tregues i një përpjekjeje më të gjerë nga shtetet anëtare të Këshillit të Evropës për të ndjekur modele të ndryshme të delegimit të azilit si një “zgjidhje e shpejtë” e mundshme për sfidat komplekse që vijnë nga ardhja e refugjatëve, azilkërkuesve dhe emigrantëve. Megjithatë, masat deleguese rrisin ndjeshëm rrezikun e ekspozimit të refugjatëve, azilkërkuesve dhe migrantëve ndaj shkeljeve të të drejtave të njeriut. Zhvendosja e përgjegjësisë përtej kufijve nga disa shtete gjithashtu nxit të tjerët të bëjnë të njëjtën gjë, gjë që rrezikon të krijojë një efekt domino që mund të dëmtojë sistemin evropian dhe global të mbrojtjes ndërkombëtare.
Garantimi që azili të kërkohet dhe të vlerësohet në territoret e vetë shteteve anëtare mbetet një gur themeli i një sistemi që funksionon mirë, në përputhje me të drejtat e njeriut, që ofron mbrojtje për ata që kanë nevojë për të. Prandaj është e rëndësishme që shtetet anëtare të vazhdojnë të përqendrojnë energjinë e tyre në përmirësimin e efikasitetit dhe efektivitetit të sistemeve të tyre vendase të azilit dhe pritjes, dhe që ata të mos lejojnë që diskutimi i vazhdueshëm rreth delegimit të largojë burimet dhe vëmendjen shumë të nevojshme drejt sistemit. Në mënyrë të ngjashme, është thelbësore që shtetet anëtare të sigurojnë që përpjekjet e bashkëpunimit ndërkombëtar t’i japin përparësi krijimit të rrugëve të sigurta dhe ligjore që lejojnë individët të kërkojnë mbrojtje në Evropë pa iu drejtuar rrugëve të rrezikshme dhe të parregullta të migrimit.“
COMMENTS